علائم کمبود فسفر در گیاهان + ویدیو آموزشی

شناسایی علائم کبود فسفر در گیاهان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا فسفر در پرورش و رشد گیاهان نقش بسزایی دارد. در واقع فسفر مواد مغذی دیگر را به عناصر سازنده برای رشد گیاه تبدیل می‌کند. برای شناسایی میزان و نوع کود مورد نیاز برای درمان کمبود فسفر در گیاهان ابتدا باید علائم کمبود فسفر در گیاهان را بررسی نماییم. در این مطلب با ما همراه باشید تا به بررسی نقش فسفر در رشد گیاهان و علائم کمبود آن بپردازیم.

بیشتر بخوانید:کود فسفیت پتاسیم مایع به همراه مس

نقش فسفر در گیاهان

فسفر (P) در هر سلول زنده، اعم از گیاهی و حیوانی وجود دارد. در صورت کمبود فسفر هیچ ماده مغذی دیگری نمی تواند جایگزین آن شود. فسفر یکی از 17 ماده مغذی ضروری است که گیاهان برای رشد و تولید مثل به آن نیاز دارند. از فسفر به عنوان یکی از سه ماده اصلی مغذی همراه با نیتروژن (N) و پتاسیم (K) نام برده می‌شود. کمبود این عناصر به علت نقش مهمی که در رشد گیاهان دارند، رشد گیاهان را متوقف می‌کند لذا به عنوان عناصر اصلی غذایی نامیده می شوند.

بیشتر بخوانید:بهترین کود برای چغندر قند

فسفر انرژی خورشید را به غذا، فیبر و روغن تبدیل می کند. این عنصر نقش اساسی در فتوسنتز، متابولیسم قندها، ذخیره و انتقال انرژی، تقسیم سلول، بزرگ شدن سلول و انتقال اطلاعات ژنتیکی دارد.

فسفر باعث رشد سالم ریشه، رشد زودرس شاخه ها، تسریع پوشش زمین برای محافظت در برابر فرسایش، افزایش کیفیت محصولات میوه، سبزیجات و غلات می شود و برای تشکیل بذر حیاتی است. اگر به میزان کافی فسفر برای گیاه تامین گردد، موجب بهبود کارایی سایر عناصر غذایی مانند نیتروژن می شود. این عنصر حتی در برخی از گیاهان به مقاومت در برابر بیماری کمک می کند، به گیاهان کمک می کند تا در سرما و تنش رطوبت مقاومت کنند، بلوغ گیاه را تسریع کرده و از طریق رشد بهتر گیاه از محیط زیست محافظت می کنند. شناسایی به موقع علائم کمبود فسفر در گیاهان می‌تواند از کمبود از این ماده اصلی جلوگیری کند.

ویدیو علائم کمبود فسفر در گیاهان

بیشتر بخوانید: کود فسفیت پلاس هلیکس

مهمترین علائم کمبود فسفر در گیاهان

چگونه می توانیم تشخیص دهید که محصول ما دارای کمبود فسفر است؟ اولین قدم مشاهده بالینی گیاه می‌باشد. موارد زیر علائم کمبود فسفر در گیاهان می‌باشد که به راحتی و با یک بررسی ساده قابل مشاهده هستند.

• این گیاهان از حد انتظار کوچکترند.
• گل یا محصول کمی تولید می کنند یا گل نمی دهند.
• دارای ریشه ضعیف می‌باشند.
• دارای رنگ سبز روشن یا بنفش هستند.

بر طبق موارد بالا در پرورش گیاهانی که دارای محصول گل یا میوه هستند کمبود فسفر منجر به قطع محصول دهی می‌گردد. خوشبختانه کودهای شیمیایی بسیاری وجود دارد که می تواند به شما کمک کند تا کمبود فسفر را برطرف کنید و تعادل غذایی خوبی در خاک خود داشته باشید. نکته حائز اهمیت در کوددهی به خاک دارای کمبود فسفر این است که صرف نظر از اینکه چطور می خواهید فسفر را در خاک جایگزین کنید، از زیاده روی در امر کوددهی بپرهیزید زیرا فسفر اضافی می تواند به منبع آب برسد و به یک آلاینده اصلی تبدیل شود.

تشخیص کمبود فسفر در گیاهان از طریق آزمایش

همانطور که در قسمت قبل ذکر شد اولین قدم در تشخیص علائم کمبود فسفر در گیاهان مشاهده رنگ و میزان محصول دهی گیاه است اما این روش نمی تواند به طور قطع ثابت کند که در گیاه کمبود فسفر داریم زیرا سایر عوامل محیطی پیرامون گیاهان می توانند منجر به علائم تغییر رنگ مشابه شوند. در آزمایشگاه‌های خاک و گیاه شناسی کمبود فسفر با آزمایش علمی تشخیص داده می‌شود. علاوه بر این، تغییر رنگ در برگ‌های گیاه فقط در کمبود فسفر نسبتاً شدید اتفاق می افتد، بنابراین به پرورش دهندگان توصیه می‌شود که قبل از تغییر رنگ، سطح فسفر را به طور علمی بررسی کنند.

برجسته ترین روش بررسی سطح فسفر با آزمایش خاک است. در این آزمایشات از محلول‌های شیمیایی برای استخراج فسفر از خاک استفاده می شود. سپس عنصر بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد تا غلظت فسفر مشخص شود. برای تعیین این غلظت از رنگ سنجی استفاده می شود.

بیشتر بخوانید: گوگرد مایع برای توت فرنگی

درمان کمبود فسفر در گیاهان

درمان کمبود فسفر در گیاهان

اصلاح و پیشگیری از کمبود فسفر به طور معمول شامل افزایش سطح فسفر موجود در خاک است. فسفر اضافی با کودهای استخوانی، فسفات سنگ، کود دامی و کودهای فسفاته وارد خاک می‌گردد. با این حال، ورود این ترکیبات به خاک موجب کاهش کمبود فسفر نمی شود. علاوه بر الزام وجود فسفر در خاک، فسفر نیز باید توسط گیاه جذب شود. جذب فسفر توسط فرم شیمیایی فسفر در خاک محدود می شود. درصد زیادی از فسفر در خاک در ترکیبات شیمیایی وجود دارد که گیاهان قادر به جذب آنها نیستند. فسفر باید در ترکیبات شیمیایی خاصی در خاک وجود داشته باشد تا به عنوان عناصر غذایی گیاه قابل استفاده باشد.

بیشتر بخوانید:بهترین کود برای درخت خرما

تسهیل جذب فسفر توسط گیاهان

تسهیل فسفر قابل استفاده در خاک را می توان با حفظ خاک در محدوده pH مشخص بهینه کرد. اسیدیته خاک، که در مقیاس PH اندازه گیری می شود تا حدی تعیین می کند که چه ترکیبات شیمیایی فسفر در خاک تشکیل می شود. فسفر در PH بین 6 و 7 کمترین پیوند را ایجاد می کند که باعث می شود این ماده مغذی برای گیاهان قابل استفاده شود. در این دامنه اسیدیته احتمال جذب فسفر افزایش یافته و احتمال کمبود فسفر کاهش می یابد. یکی دیگر از مولفه های پیشگیری و درمان فسفر، تمایل گیاه به جذب مواد مغذی است.

گونه های گیاهی و گیاهان مختلف درون یک گونه در برابر سطح پایین فسفر در خاک واکنش متفاوتی نشان می دهند. رشد و گسترش ریشه به طور کلی با جذب بیشتر مواد مغذی ارتباط دارد. گیاهانی که از نظر ژنتیکی ریشه بزرگتری دارند دارای مزایای ژنتیکی هستند و کمتر در معرض کمبود فسفر هستند و علائم کمبود فسفر در گیاهان ، کمتر در آن ها مشاهده می‌شود. این گیاهان را می توان به عنوان یک روش طولانی مدت جلوگیری از کمبود فسفر کشت و پرورش داد. اصلاح گیاهان از نظر ژنتیکی برایدست یافتن به ریشه گسترده‌تر و جذب مواد مغذی بیشتر از جمله روش‌هایی است که در کشاورزی صنعتی و پیشرفته مشاهده شده است.